دنیای کریپتوکارنسی و معاملات ارزهای دیجیتال میتواند خیلی پیچیده باشد، بهخصوص اگر با این دنیا کاملاً آشنا نباشیم. یکی از اشتباهات رایج بین معاملهگران این بازار، انجام تراکنشهای اشتباه ارز دیجیتال است. ارسال یک ارز به فرد ناشناس و یا ارسال به آدرس یک ارز دیگر در شبکهای متفاوت، از اشتباهات رایج کاربران صرافی ارز دیجیتال هنگام مبادلات رمزارز است.
شاید برای ما هم پیش آمده باشد که برای ارسال یا دریافت ارز دیجیتال ساعتها انتظار بکشیم و به جز سردرگمی و گیج شدن چارهی دیگری نداشته باشیم. در چنین شرایطی استفاده از شناسه تراکنش (TxID) میتواند ما را از سردرگمی نجات دهد. آیدی تراکنش یک کد منحصر به فرد است که قابلیت دسترسی و پیگیری به اطلاعات تراکنش را برای ما فراهم میکند. با استفاده از این شناسه میتوانیم، یک تراکنش را در میان میلیونها تراکنش دیگر پیدا کنیم و وضعیت آن را بررسی کنیم. در این مطلب میخواهیم به بررسی مفهوم شناسه تراکنش بپردازیم و در انتها یاد میگیریم که چالشهای مربوط به تراکنش بلاکچین را چگونه رفع و یا پیگیری کنیم. در ادامه با ما همراه شوید.
معرفی مفهوم شناسه تراکنش یا TxID
بهطورکلی هر عملیاتی در فضای بلاکچین، از انتقال یک ارز به والت گرفته تا تبدیل ارزهای دیجیتال در صرافیهای غیرمتمرکز، با یک تراکنش همراه است. تمامی تراکنشها در فضای بلاکچین ثبت میشوند و دارای یک شناسه یکتا و منحصربهفرد هستند که از طریق آنها میتوانیم با اطلاعات تراکنش و وضعیت آن دسترسی پیدا کنیم. شناسه تراکنش یکرشته کد متشکل از اعداد و حروف درهمریخته است که به هر تراکنش در بلاکچین اختصاص پیدا میکند.
تراکنش ارز دیجیتال به فرآیند ارسال و یا دریافت دارایی دیجیتالی مانند رمزارز و NFT گفته میشود. پیگیری تراکنش زمانی برای ما اهمیت پیدا میکند که در این پروسه اختلالی ایجاد شود و موجب نگرانی ما شود. هر تراکنشی که در بلاکچین ثبت میشود شامل 6 مرحله است که در ادامه برای مثال به توضیح پروسه انتقال بیتکوین در بلاکچین میپردازیم.
- ثبت درخواست: فرض میکنیم که قرار است 2 بیتکوین را به والت دوست خود ارسال کنیم و اولین قدم ثبت درخواست و تعیین کارمزد است.
- ارسال نودها: این تراکنش به نودها یا مشارکتکنندگان در شبکه ارسال میشود. اما هنوز هیچ تراکنشی در بلاگ قرار نگرفته است.
- ارزیابی تراکنش: نودها باتوجهبه معیارهایی که سازنده شبکه تعیین کرده است، تراکنش ما را ارزیابی و در صورت سازگاری آن را تأیید میکنند. هدف این مرحله جلوگیری از دوباره خرج کردن است.
- هش شدن Transaction: در این مرحله تراکنشهای رد شده و تأیید شده متناسب با حجمی که دارند، توسط هش قفل میشوند.
- انتشار بلاک در شبکه: سپس ماینرها پس از حل کردن معادلات بلاکها، آنها را در شبکه منتشر میکنند.
- ثبت تراکنش: در آخرین مرحله، نودها پس از تأیید بلاک جدید، تراکنش را تأیید و ثبت میکنند.
کاربرد TXID
برای اینکه بتوانیم یک تراکنش را پیگیری کنیم به شناسه تراکنش نیاز داریم. هر تراکنش یک شناسه یکتا دارد که با بررسی آن در اکسپلورهای بلاکچین میتوانیم به اطلاعات آن تراکنش دستیابی پیدا کنیم. دلیل اینکه TXID را بهصورت یکرشته کد میبینیم، اعمال تابع هش روی اطلاعاتی است که از تراکنشها بهدستآمده به همین دلیل به آن هش تراکنش نیز گفته میشود.
چرا به آیدی تراکنش نیاز داریم؟
فرض میکنیم یکی از آشنایان مقداری ارز دیجیتال برای ما ارسال کرده است و در این تراکنش ارز دیجیتال از والت او کم میشود اما هیچ کوینی به والت ما ارسال نشده است. معمولاً در این مواقع محتملترین گزینه این است که آدرس مقصد اشتباه واحد شدهاست. اما با استفاده از شناسه تراکنش میتوانیم وضعیت تراکنش و همچنین اطلاعات مقصد و منبع را بررسی کنیم. چنانچه تمامی اطلاعات صحیح باشد، میتوانیم با پشتیبانی والت ارتباط برقرار کنیم. آنها از ما میخواهند TXID تراکنشمان را برایشان ارسال کنیم. اگر این مسئله برای ما زیاد رخ میدهد، هر بار میتوانیم با پشتیبانی تماس بگیریم تا مشکلمان را حل کند، اما بهتر است کلاً کیف پولمان را عوض کنیم.
چگونه میتوانیم شناسه تراکنش را دریافت کنیم؟
برای پیداکردن شناسه تراکنش میتوانیم در قسمت تاریخچه تراکنشها آن را پیدا کنیم. این فرآیند در صرافیهای ارز دیجیتال و همچنین والتها یکسان است. چنانچه پس از خرید ارز دیجیتال، آن را از والت خود ارسال کردهایم میتوانیم در قسمت تاریخچه، با کلیک روی تراکنش موردنظر از اطلاعات و آدرس منبع و مقصد آن مطلع شویم. اگر در صرافی غیرمتمرکز فعالیت میکنیم، علاوه بر امکان مشاهده اطلاعات تراکنشها در سایت میتوانیم در خواستی مبنی بر ثبت گذارش را تهیه کنیم تا صرافی تمامی اطلاعات تراکنش را برای ما ایمیل کند.
با استفاده از "Transaction ID" میتوانیم به برخی از اطلاعات تراکنشهای سایر کاربران دسترسی پیدا کنیم. برای انجام این کار در ابتدا باید TXID تراکنش مدنظر را در یک اکسپلورر بلاکچین جستجو کنیم تا اطلاعاتی مانند زمان انجام تراکنش، مبدأ، مقصد و مقدار ارز موردنظر دست پیدا کنیم. به همین جهت لزومی ندارد که تراکنش موردنظر حتماً متعلق به خودمان باشد.
نحوه پیگیری تراکنش بیت کوین
چنانچه در یک تراکنش خودمان ارسال کننده باشیم و آن Transaction با مشکل مواجه شود، میتوانیم شناسه تراکنش را به روشی که در بالا توضیح دادیم از والت خود پیدا کنیم. در مقابل اگر در یک تراکنش، دریافت کننده بودیم و آن Transaction موفق نبود، باید از ارسالکننده شناسه تراکنش را درخواست کنیم. پس از آنکه شناسه تراکنش را پیدا کردیم، میتوانیم با وارد کردن آن در جستجو بلاکچین، از جزئیات تراکنش موردنظر مطلع شویم و علت این مشکل را پیدا کنیم. چنانچه هیچ مشکلی وجود نداشته باشد باید از پشتیبانی کیف پول درخواست کمک کنیم.
برای مثال، سازوکار انتقال بیتکوین بسیار ساده و سریع انجام میشود. چنانچه تراکنش ما با مشکلی مواجه شده باشد و رمزارز از والت ما خارج شد، میتوانیم با استفاده از این راهکار تراکنش خود را پیگیری و دارایی خود را بازگردانیم.
نحوه پیدا کردن شناسه تراکنش TXID در کیف پول bitcoin.com
- در ابتدا والت خود را باز میکنیم.
- گزینه BCH یا BTC را متناسب با تراکنشی که انجام دادهایم انتخاب میکنیم.
- اکنون لیستی از تمام نقل و انتقالات خود میبینیم.
- تراکنشی که مربوط به TXID موردنظر ما است را انتخاب میکنیم.
- روی گزینه " VEIW ON BLOCKCHAIN" کلیک میکنیم.
- در نهایت میتوانیم شناسه تراکنش مورد نظر خود را به همراه تمامی اطلاعات مشاهده کنیم.
معرفی بهترین اکسپلورر های بلاک چین
هر شبکه بلاکچین، اکسپلورر (Explorer) اختصاصی خودش را دارد. با این حال برخی از اکسپلوررهایی وجود دارند که از چندین شبکه پشتیبانی میکنند و تاریخچه بلاکها و تراکنشها را نشان میدهند که به آنها اکسپلورر عمومی گفته میشود. یکی از معروفترین آنها "blockchair.com" است که هم اکنون از 17 شبکه بلاکچین پشتیبانی میکند و از دیگر اکسپلوررهای عمومی مطرح میتوان به " blockchain.com" و " tokenview" اشاره کرد. Explorer منحصربهفرد هر بلاکچین را میتوانیم با یک جستجو ساده در اینترنت پیدا کنیم.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم تعریف جامعی از شناسه تراکنش را ارائه دهیم و کاربرد آن در دنیای ارزهای دیجیتال را بررسی کنیم. به طور کلی بهترین راه برای پیگیری تراکنشها و اطمینان از نهایی شدن آنها، استفاده از TXID و استعلام آن در اکسپلوررهای بلاکچین است. با مطالعه این نوشتار آموختیم که چگونه تراکنشهای ارز دیجیتال را پیگیری کنیم و چگونه در هنگام مواجه با چالش، از شناسه تراکنش برای پیگیری تراکنش خود استفاده کنیم.
