m.sadegh.m
طی الارض
توسط در تاریخ August 29th, 2010 در ساعت 23:38 (897 نمایش)
طیّ الارض در برخی مکاتب عرفان از جمله در تصوف و کابالا به نوعی حرکت انتقالی گفته می‌شود که در آن فاعل با اتکا به اراده خویش بدون حرکت در مکان منتقل می‌شود.
لغت نامه دهخدا در تشریح طی الارض می‌نویسد:
« نوعی کرامت که بجای گام برداشتن و رفتن، زمین در زیر پای آدمی بتندی پیچیده شود و او به مقصد خویش هر چند دور باشد در مدتی بسیار کم رسد »
و علمای شیعه نیز در تعریف آن آورده اند:
« اعدام جسم و بدن در مكان اوّل، و احضار و ايجادش در مكان مقصود »
که ابن ندیم نیز در تایید آن نوشته:
« و یذکر ان الارض تطوی له (میمون القداح) فیمضی الی این احب فی اقرب مده »
در قرآن
بسیاری از صاحبنظران در اسلام، طی الارض را ریشه در آیات ۳۸-۴۰ از نمل می‌دانند:
« ۳۸: سلیمان گفت، «اى بزرگان، کدام يک از شما مى توانيد کاخ او (ملکه سبا) را براى من بياوريد، قبل از اينکه آنها به عنوان تسليم شدگان به اينجا برسند» »
« ۳۹: يک عفريت از جن ها گفت، «من مى توانم قبل از اينکه تو بايستى، آن را نزد تو بياورم. من قدرت کافى براى انجام اين کار را دارم.» »
« ۴۰: آن کسى که از کتاب علم داشت گفت، «من مى توانم تا چشم بر هم زنى آن را نزد تو بياورم.» هنگامى که او (سلیمان) آن را جلوى خود مستقر ديد گفت، «اين رحمتى است از جانب پروردگار من، که با آن من را امتحان مى کند، تا نشان دهد که من سپاسگزار هستم يا ناسپاس. هر کسى که سپاسگزار باشد به نفع خود سپاسگزار است و اگر کسى ناسپاس شود، پس پروردگار من به او نيازى ندارد، محترم ترين.» »
در این آیات اعتقاد بر این است که شخص در آیه سوم همان آصف ابن برخیا است، که مقام پیامبری نداشت. حدیثی از جعفر صادق انتقال تخت ملکه صبا را توسط آصف با «طی الارض» بیان کرده است و حدیث دیگری از محمد باقر قدرت آصف بن برخیا را به دانش وی از اسامی خداوند نسبت می‌دهد:
« اسم اعظم خداوند، هفتاد و سه حرف است. آصف بن برخیا فقط یکی از آن حروف را می‌دانست که توانست زمین را درهم نوردد و قبل از یک چشم بر هم زدن، تخت بلیقس را از سرزمین سبا نزد سلیمان حاضر سازد؛ و ما ائمّه معصومین هفتاد و دو حرف از آن را میدانیم. یک حرف را هم خداوند به خودش اختصاص داده و تنها نزد اوست »
مفاهیم طی الارض در غرب
مفاهیم موازی و مشابه با آنچه که در اسلام طی الارض نام دارد را می‌توان در غرب نیز مشاهده نمود. بطور نمونه در گزارشی در سال ۲۰۰۴ به نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا، دکتر اریک دیویس (به انگلیسی: Eric W. Davis, Ph.D) به این سازمان نظامی توصیه کرد که نظریهٔ p-Teleportation را بررسی کنند. در تعریف این پدیده نوشته شده:
« انتقال انسان یا اشیا بی جان با توسل به نیروهای ذهنی »
در سال ۲۰۰۸ نیز فیلم Jumper حاوی مضامین انتقال با صرف اراده، توسط هالیوود نیز به نمایش در آمد.
در مجموعه فیلمها و رمانهای تلماسه اثر فرنک هربرت، پدیده‌ای شبیه به طی الارض وجهه‌ای آمیخته با فناوری پیدا کرده، و اثر هولتزمن (به انگلیسی: Holtzman effect) نام دارد که انسانها از این قدرت برای جابجایی خود و اشیا میان فضای جهان هستی بصورت لحظه‌ای بصورت «جابجایی بدون حرکت» استفاده می‌کنند.
از دید تصوف
در برخی مکاتب تصوف، به طی الارض، «طی المکان» نیز گفته شده. در رساله قشیریه، اینگونه کرامات فقط مخصوص «اولیا الله» دانسته شده اند، و بر خلاف معجزات پیامبر، اکتسابی و غیر دعوی می‌باشند.
سخن از طی المکان و کرامات در کتب عرفانی بسیار به میان آمده، که بطور نمونه می‌توان به روایات ابوسعید ابوالخیر و یا طریقت مولانا و یا داستانهای منتسب به حضرت خضر در این باب اشاره نمود. و گزارشهای زیادی در این میان می‌توان در ادبیات تصوف دید. بطور نمونه ادریس شاه و رابرت گریوز (به انگلیسی: Robert Graves) وقایعی را روایت می‌کنند که در آن اعضای صوفیان عظیمیه «همانند شیخان قدیم همزمان در چند مکان حضور داشتند.»و یا روایات دیگری را می‌توان در تذکرة الاولیا منتسب به عطار نیشابوری، و یا نوشته‌های ابن عربی و روایات بایزید بسطامی یافت.
با اینحال، در این نوشته ها، اولیا الله، صاحبان این قدرت، کسانی اند که بر مردم پوشیده اند، و حتی خود از یکدیگر بی خبرند.
در مکاتب شیعه
در اصول کافی نیز سخن از طی الارض نیز به میان آمده، و اسناد مکتوبی در باب طی الارض امامان شیعه در تاریخ و مهدی موعود نیز موجود است.مفاهیم فلسفی کرامات و طی الارض را می‌توان در نوشته‌های سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، علامه طباطبایی، و ملاصدرا نیز با تعابیر مختلف جستجو و یا مشاهده کرد.
در مکاتب یهودی
طی الارض مفهومی است که در مکاتب عرفانی یهودیان نیز با نام (به انگلیسی: Kefitzat Haderech) و (به عبری: קְפִיצַת הַדֶּרֶךְ) نیز دیده شده است.0 پسندیدن
ارسال مطلب به ایمیل
مشاهده پروفایل
علامت گذاری به عنوان خوانده شده
