رازهای خاموشی بزرگ اسپانیا: داده‌های جدید، معما را پیچیده‌تر کرد
به گزارش ترفندستان به نقل از xataka.com
.
اگر به دنبال پاسخی ساده برای خاموشی بزرگ اسپانیا در ۲۸ آوریل هستید، داده‌های جدید ممکن است شما را شگفت‌زده کند. این اطلاعات تازه، به جای حل معما، لایه‌های جدیدی از پیچیدگی به این بحران بی‌سابقه اضافه کرده است. در این گزارش، با سبکی ساده و لحنی دوستانه، شما را با جزئیات این ماجرا آشنا می‌کنیم.
خاموشی‌ای که همه را غافلگیر کرد
روز ۲۸ آوریل، اسپانیا و پرتغال در خاموشی کامل فرو رفتند. این اتفاق که به «صفر انرژی» معروف شد، در عرض چند ثانیه رخ داد و ۶۰ درصد انرژی شبکه را از بین برد. حالا محققان با داده‌های دقیق‌تری از «جعبه سیاه» سیستم برق روبه‌رو هستند که نشان می‌دهد داستان به این سادگی‌ها نیست.
سه ضربه‌ای که شبکه را از پا درآورد
برخلاف تصور اولیه که خاموشی نتیجه یک افت ناگهانی برق بود، حالا می‌دانیم سه اتفاق پشت‌سرهم شبکه را به زانو درآورد:
- ضربه اول (۱۲:۳۲:۵۷): ۱۹ ثانیه پیش از خاموشی، در جنوب اسپانیا نوسانی کوچک در فرکانس شبکه (زیر ۵۰ هرتز) رخ داد. سیستم این مشکل را در چند میلی‌ثانیه حل کرد، اما این اولین هشدار بود.
- ضربه دوم (۱۲:۳۳:۱۶): نوسانی بزرگ‌تر در جنوب غربی کشور رخ داد. فرکانس به زیر ۴۹.۸۵ هرتز سقوط کرد و بخشی از نیروگاه‌های خورشیدی برای محافظت از تجهیزات، خودکار خاموش شدند.
- ضربه سوم (۱۲:۳۳:۱۷ تا ۱۲:۳۳:۲۱): در عرض ۴ ثانیه، فرکانس به‌قدری افت کرد که قابل جبران نبود. ارتباط شبکه با فرانسه و مراکش قطع شد و ۱۵ گیگاوات برق (۶۰ درصد تولید لحظه‌ای) غیبش زد. نتیجه؟ خاموشی کامل.
چالش بزرگ محققان
برای فهمیدن اینکه چه چیزی این دومینو را شروع کرد، محققان باید ۷۰,۰۰۰ نقطه حساس شبکه را که هر ۲۰ میلی‌ثانیه داده ثبت می‌کنند، بررسی کنند. این کار مثل پیدا کردن سوزن در انبار کاه است! تجربه خاموشی‌های قبلی در تگزاس (۲۰۲۱) و ایتالیا (۲۰۰۳) نشان می‌دهد که رسیدن به پاسخ نهایی ممکن است ماه‌ها طول بکشد. اما اتحادیه اروپا به اسپانیا فقط سه ماه فرصت داده تا گزارش کامل و برنامه‌ای برای پیشگیری از تکرار این بحران ارائه کند.
چگونه برق برگشت؟
بازگرداندن برق به شبکه‌ای که کامل خاموش شده، کار ساده‌ای نیست. این فرآیند که «راه‌اندازی از صفر» (Black Start) نام دارد، ۱۵ ساعت طول کشید:
- ابتدا نیروگاه‌های آبی پمپاژی روشن شدند.
- سپس نیروگاه‌های گازی به کمک آمدند.
- تا ساعت ۳:۳۰ بامداد ۲۹ آوریل، ۹۹.۹۵ درصد شبکه دوباره فعال شد.
این اولین بار در اروپا بود که شبکه‌ای با این حجم از انرژی تجدیدپذیر، از صفر راه‌اندازی شد.
چرا انرژی‌های تجدیدپذیر زیر ذره‌بین هستند؟
بیش از ۵۰ درصد برق اسپانیا در سال ۲۰۲۴ از منابع تجدیدپذیر (خورشیدی و بادی) تأمین شد. اما این منابع یک مشکل دارند: برخلاف نیروگاه‌های سنتی (مثل هسته‌ای یا گازی)، نمی‌توانند نوسانات شبکه را به‌سرعت تثبیت کنند. این ویژگی که به «اینرسی» معروف است، در نیروگاه‌های قدیمی به‌خاطر توربین‌های بزرگشان وجود دارد، اما در پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی خیر.
گزارشی از خود «رد الکتریکا» (اپراتور شبکه اسپانیا) در مه ۲۰۲۴ هشدار داده بود که افزایش نیروگاه‌های تجدیدپذیر ممکن است باعث خاموشی‌های ناخواسته شود. تحلیلگرانی مثل راس شوسلر هم سال‌هاست می‌گویند جایگزینی نیروگاه‌های قدیمی با تجدیدپذیرها، بدون سیستم‌های پشتیبانی مثل باتری‌ها یا فناوری‌های جدید، ریسک خاموشی را بالا می‌برد.
شایعه حمله سایبری چه بود؟
از همان ابتدا، برخی گمان کردند خاموشی نتیجه یک حمله سایبری است. اما ادواردو پریِتو، مدیر عملیات رد الکتریکا، این فرضیه را رد کرد و گفت هیچ نشانی از نفوذ به سیستم‌های کنترلی وجود ندارد. پس فعلاً تمرکز روی مسائل فنی است.
آینده چه می‌شود؟
برای جلوگیری از تکرار این خاموشی، اسپانیا باید شبکه‌اش را قوی‌تر کند. راه‌حل‌هایی مثل باتری‌های ذخیره‌ساز انرژی، نیروگاه‌های آبی پمپاژی یا فناوری‌های جدید (مثل اینورترهای تثبیت‌کننده شبکه) می‌توانند کمک کنند. اما این کار نیاز به سرمایه‌گذاری کلان و برنامه‌ریزی دقیق دارد.
اگر به دنبال شبکه‌ای پایدارتر هستید، این گزارش نشان می‌دهد که آینده انرژی تجدیدپذیر روشن است، اما بدون زیرساخت‌های مناسب، ممکن است باز هم در تاریکی بمانیم.
منبع
[تنها اعضای سایت قادر به دیدن لینک‌ها هستند. ]
پاسخ با نقل قول
